göbecik

Sulukulelilerin bitmeyen çilesi

2005 yılından beri kentsel dönüşüm projesi kapsamında evleri kamulaştırılmak istenen Sulukule sakinleri benzer bir çileyi 1950'li yıllarda da yaşamış. 24 Mart 1959 tarihli Yeni Sabah gazetesinde Sulukule'deki evlerin istimlak edileceği ve mahallede yaşayanlar için Yedikule civarında yeni bir mahalle inşa edileceği yazıyor. Yeni kurulacak mahallede 300 evin inşa edileceği yazılan haberde, tek katlı yapılacağı söylenen yeni evlerin "ferah ve kullanışlı" olduğu yazıyor. Ancak o yıllarda mahalledeki sazlı sözlü eğlencelerin düzenlendiği evler sayesinde hayatlarını sürdüren mahalleliler bu projeden hoşnut değilmiş.

Aslında Sulukule'deki evlerin bir bölümü 1956-57 yıllarında Vatan Caddesi (Adnan Menderes Bulvarı) yapılırken istimlak edilmiş, DP iktidarı yeni bir yol yapımı için 1959 yılında kalan evleri de yıkmaya karar vermiş. Ancak bu projenin 27 Mayıs darbesiyle durduğu anlaşılıyor.

Bazı kaynaklar Sulukule'deki eğlence hayatının 50'li ve 60'lı yıllarda altın çağını yaşadığını, başta Zeki Müren ve Müzeyyen Senar olmak üzere çok sayıda ünlünün eğlence için mahalleyi tercih ettiğini yazıyor. Bölgenin en önemli geçim kaynağı olan "eğlence evleri" 90'lara kadar faaliyetlerini sürdürdü. Ancak bu evleri kapatmak eski polis müdürü ve belediye başkanı Sadettin Tantan'ın özel takıntısıydı. Evleri kapatmak için büyük çaba gösteren Tantan, bu emeline 1994 seçimlerinde Fatih Belediye Başkanı olduktan sonra ulaştı. Eğlence evlerinin kapanması Sulukule halkını birdenbire bir yoksulluğun içine itti.

Son kentsel dönüşüm projesiyle evlerinden edilecek olan Romanların mahalleye yerleşme tarihi ise kesin değil. Bir iddiaya göre Romanlar ilk kez 11'inci yüzyılda Hindistan'dan Sulukule'ye gelmiş, ancak falcılık ve büyücülük yaptıkları gerekçesiyle Ortodoks Kilisesi tarafından sur dışında yaşamaya zorlanmışlar. Daha çok dillendirilen diğer iddiaya göre ise 1453'teki fetihten sonra Fatih'in emriyle İstanbul'a getirilen Romanların bir bölümü Sulukule'ye yerleştirilmiş. Sulukule halkı geçen yıl yapılan eylemde "Biz en İstanbullunuzdan daha eski İstanbulluyuz" pankartı taşıyarak bu durumu hatırlatmıştı.

kaynak: milli tarih, murat toklukçu